شناسایی مضررات لوازم مدرن آشپزخانه

قاتلان خاموش در آشپزخانه

 با حرکت شتابان کشورمان به سمت مدرنیته هر روز شاهد عرضه تکنولوژی های مختلف هستیم .بازار لوازم آشپزخانه از این قاعده مستثنی نیست و هر روز شاهد ورود لوازم برقی وظروف تازه‌ای با کاربردهای مختلفی است که دوستداران آشپزی و خانم‌ها را برای خرید آن وسوسه می‌کند. برخی معتقدند که آشپزی با ظروف مدرن و جدید لذت آشپزی را افزایش می‌دهد و استفاده از لوازم مدرن آشپزخانه کارها را سریع و سهل الوصول می کند. این روزها آنقدر که به کاربرد این لوازم برای آسانی کارها توجه می‌شود به تاثیر این ظروف بر سلامتی و بهداشت غذایی توجه نمی‌شود. اما استفاده نکردن ازبرخی از این لوازم به دلیل مضرات متعدد آن بهتر از به کاربردنشان است. در اینجا به تاثیر برخی از این لوازم وتاثیر آن بر سلامت  انسان وغذا می‌پردازیم. 

ظروف تفلون

ظروف تفلون که بیشترین طرفدار را در بین ظروف آشپزخانه دارد، یکی از مضرترین لوازم آشپزخانه است.

پوشش تفلونی این ظروف از دو لایه آستری و رویه تشکیل شده است که رویه آن نچسب بوده و به دلیل دارا بودن مواد پلیمری که نوعی پلاستیک هستند در مقابل حرارت های بسیار بالابه طور نامحسوس سوخته و گازهای سمی ایجاد می کند.حتی اگر تفلون خدشه دار نشده باشد، این ظروف وقتی که بسیار داغ می شوند غذا را سمی می کنند ولی به دلیل درصد پایین این سموم در کوتاه مدت عارضه ای بروز نکرده ولی اثرات سوء آن در درازمدت با علائمی نظیر: سرطان، کوتاه قدی، ضایعات پوستی،کلسترول خون و ... ظاهر می شود همچنین در سنتز هموگلوبین دخالت می‌کند و کم‌خونی را به همراه دارد.  با گذشت بیشتر زمان به دلیل پیوند ضعیفی که در بین مولکول های تشکیل دهنده رویه تفلون وجود دارد در هر بار پخت و پز یک لایه بسیار نازک در حد میکرون از تفلون به غذا می چسبد .به همین دلیل تفلون ظروف، خصوصا رویه آن طی چند ماه بتدریج از بین رفته و آستری باقی می ماند. با ایجاد این حالت به اصطلاح نچسبی تفلون نیز به پایان خود می رسد و پس از مدتی بتدریج آستری نیز به صورت نامحسوس وارد غذاها شده و سفیدی آلومینیوم هویدا می شود. آلومینیوم نیز به دلیل آن که فلزی نرم بوده علاوه بر ورود مواد شیمیایی به غذاها به صورت فیزیکی نیز با کشیدن قاشق و غیره به گونه ای مخرب وارد مواد غذایی گشته و به همراه آن خورده می شود. ورود این فلز به غذا علاوه بر از بین بردن طعم اصلی غذا، سبب بروز بیماری های عصبی مانند آلزایمر (فراموشی) ، نرمی استخوان، انسداد روده، کم خونی و بروز بیماری های مزمن دیگر می شود.

با وجود اینکه هنوز مطالعات دقیقی در مورد اثرات زیان بار این ماده روی انسان انجام نشده، اما بر اساس آزمایشات صورت گرفته ماده به کار برده شده در ظروف تفلون، در موش تولید ۴ نوع سرطان می‌کند: سرطان کبد، پانکراس، سینه و بیضه. بخار حاصل از داغ شدن لایه بیرونی تفلون نیز، برای پرندگان اهلی کشنده است موارد زیادی از مسمومیت در پرندگان با بخارات حاصل از گرم شدن تفلون نیز گزارش شده که به صورت عدم تعادل، دشواری در تنفس، ضعف و تشنج خودشان را نشان می‌دهند، یا حتی گاهی باعث مرگ و میر حیوان به صورت آنی یا تاخیری شده است. علاوه بر آن، این بخارات می تواند باعث بیماری موسوم به "تب بخار پلیمر" در انسان شود که حالتی شبیه سرماخوردگی ایجاد می‌کند. البته این بیماری در انسان برگشت‌پذیر و قابل درمان است

دکتر تیم کراپ سم شناس مشهور و عضو شورای بازرسی محیط زیست می گوید:"‌ PFO " ماده ای است که به مقدار زیادی در تفلون یافت می شود و موجب بروز‌ ‌بیماری‌های داخلی و گوارشی و نقص عضو جنین می شود و مقدار بالای آن که‌ ‌می‌ ‌تواند با مصرف ظروف تفلون وارد بدن شود موجب ایجاد سرطان خواهد شد.همچنین استفاده از ظروف تفلون بازسازی شده موجب ایجاد مسمویت غذایی در مصرف کنندگان می شود.

چندی پیش هم محققان دانشگاه تورنتو بر پایه نتایج یک تحقیق اعلام کردند که تفلون در اثر حرارت تجزیه می‌شود و گازی که در اثر تجزیه از آن متصاعد می‌شود برای محیط‌زیست زیان‌آور است.

ظروف یکبار مصرف

متخصصان تغذیه و سلامت می گویند: استفاده از ظروف یکبارمصرف پلی استایرن و بسیاری از ظروف کاغذی موجود در بازار (به علت دارا بودن لایه ای از پلاستیک در رویه داخلی ظرف) موجب از بین رفتن ویتامین ها و پروتئین های موجود در غذا، ورود مواد سمی به غذا و تجمع این مواد سمی در بافت چربی بدن که بتدریج موجب خستگی، عصبیت، بی‌خوابی، کم شدن پلاکت‌ها و گلوبین، غیرعادی شدن کروموزوم‌ها، شیوع انواع سرطان‌ها(سرطان کبد، ریه و پروستات) و انتقال مواد خطرناک از طریق ژن ها از نسلی به نسل دیگر خواهد شد.

انستیتو سرطان فرانسه نیزمیزان سرطان زایی ظروف یکبار مصرف پلاستیکی و کاغذی را از درجه 3 به درجه 2 کاهش داده یعنی آن ها را مواد به شدت خطرناک اعلام کرده است .

ظروف آلومینیومی

دکتر محمد امین محمدی فر ،کارشناس تغذیه معتقد است:استفاده از ظروف آلومینیومی باعث ورود مقادیر زیادی آلومینیوم در هر وعده غذایی می شود و افزایش نامطلوب میزان آلومینیوم در رژیم غذایی باعث بروز اختلال در سیستم عصبی، کم خونی، افزایش خطر ابتلابه آلزایمر، اختلال در متابولیسم استخوان، مسمومیت کلیه، کبد و التهاب مفاصل می شود.

مایکروفر

امواج میکروویو در مسیر حرکت خود پس از برخورد با ماده یا از آن عبور می کند و یا جذب آن می شود.این امواج جذب موادی که حاوی آب هستند مانند غذا و بدن انسان می شوند.قرار گرفتن در معرض تابش امواج مایکروویو می تواند به مرور موجب سوختگی های بافتی و آب مروترید شود.این در حالی است که بنا بر تحقیقات صورت گرفته تمام مایکروفر های موجود در بازار نشتی امواج دارند که بسیار خطرناک است.

بسیاری از محققان نیز معتقدند که امواج مایکروویو آنقدر انرژی دارد که بتواند ساختار ملکولهای غذا را تخریب کرده و موجب سرطان شود.این تاثیر به قدری زیاد است که وقتی در سال 1991 خونی منجمدی راکه توسط مایکروفر گرم کرده بودند به بیماری تزریق کردند آن بیمار فوت کرد.پزشکان د یافتند که امواج مایکروفر باعث تغییر ماهیت سلولها و گلوبوبهای خونی شده بود.

همچنین استفاده از غذاهای مایکروویو شده باعث کاهش حافظه ، لطمه به مغز،اختلال در تولید هورمونهای مردانه و زنانه و کاهش و اخنلال در سیستم دفاعی بدن می شود.این در حالی است که برخورد مستقیم این اشعه با انسان باعث پاره شدن رشته های "دی ان ای"بدن و به دنیا آمدن نوزادان ناقص الخلقه می شود.

علاوه بر موارد فوق برخی از غذاها همانند سیب زمینی اگر در مایکروفر گرم شود باعث لطمه شدید به مغز در حال رشد کودکان می شود.همچنین یکی دیگر از مضرات احتمالی دستگاه های ماکروفر در مورد گرم کردن دوباره ی غذاهاست که موجب بقای میکروبهای غذا و تغییر ماهیت آنها شده که بسیار برای بدن آسیب زا است.

سرخ کن

سرخ کن دستگاهی است که مواد غذایی را با درجه حرارت بالا سرخ می کند. پخت و پز در درجه حرارت بالا می‌تواند به روغن آسیب برساند و مواد آن را به مواد سرطانی تبدیل کند. همچنین پخت مواد غذایی با روغن زیاد باعث جذب کلسترول بیشتر در بدن می شود .

ماشین طرفشویی و فر برقی

به گفته مهندس علی گورانی، کارشناس مسئول بهداشت پرتوها در وزارت بهداشت ،شدت امواج الکترومغناطیسی مضری که این لوازم از خود ساطع می کند حتی از شدت امواج الکترومغناطیسی منتشر شده در زیر دکل های برق فشار قوی بیشتراست. میدان الکترومغناطیسی این لوازم بر روی سیستمهای عصبی و رشد و تکامل و ترمیم سلولها اختلالاتی ایجاد می‌کند و موجب پیدایش امراض ناشناخته مانند انواع سرطانها، تومورهای مغزی و ناباروری در انسان می‌شود. همچنین باعث تغییراتی در اعمال سلولها و بافتها و تغییراتی در فعالیت مغز استخوان انسان و ضربان قلب می‌شود. میدان مغناطیسی باعث گرم شدن بافت های بدن می شود و بیشتر اوقات منجر به پارگی رگهای خونی ظریف چشم می شود.

زودپز

زودپز علاوه بر اینکه با ایجاد فشار زیاد منجر به از بین رفتن مواد غذایی مفید غذا  می شود ،حرارت و فشار بالای آن باعث له شدن مواد داخل زودپز شده که مواد از هم متلاشی شده و همین باعث سرطان می شود .

چای ساز و ظروف همزن پلاستیکی

هر دو این وسایل به دلیل ماهیت پلاستیکی که دارند در اثر مجاورت با گرما، مواد مصنوعی پلاستیکی شان وارد آب یا مواد غذایی شده و آن راسرطان زا می کند.از همین رو به شدت مضر است.

فریزر

فریزر با عملکردی مخالف وسایل سریع پز ،با نگهداری طولانی مدت مواد غذایی باعث از بین رفتن مواد غذایی مفید می شود.و با از بین بردن مواد ضروری بدن که در سبزیجات و گوشتها وجود دارد ،بدن انسان را با کمبود مواد غذایی مفید روبرو میکند.

این در حالی است که اکثر بانوان ایرانی ماده غذایی خارج شده از فریزر را جهت استفاده در مایکروفر یا سرخ کن قرار می دهند که ضرر آن را برای بدن دو چندان می کند.